Proljećni radovi u vinogradu

Kategorija: Edukacija / Vinograd

„Vinograd traži slugu a vino gospodara“

Dominantna boja u vinogradima je zelena u svim nijansama.  Vinova loza je u fazi intenzivnog porasta lastara a vinogradari vrijedno rade i već sada pripremaju vinograd za uspješnu berbu. 

Trenutno, u vinogradima su aktuelne zelene agrotehničke operacije, kojima se u izvjesnoj mjeri popravlja rezidba izvedena na zrelo (zimska rezidba) pa se nazivaju i operacije zelene ili dopunske rezidbe. Ovom rezidbom se reguliše odnos vegetativnog i generativnog potencijala čokota, prinos i kvalitet grožđa, održava pravilan raspored i bujnost lastara, poboljšava stvaranje i razvoj okaca za narednu godinu i stvaraju povoljni uslovi za sazrijevanje grožđa i lastra.   

Prva operacija zelene rezidbe je lačenje ili plijevljenje lastara, to jeste uklanjanjanje uglavnom nerodnih i za rezidbu u narednoj godini nepotrebnih lastara. Ovim operacijama do osnove uklanjaju se svi oni lastari koji su izbili na čokotu a nisu planirani opterećenjem, to jeste brojem ostavljenih okaca zimskom rezidbom, dupli lastari, nerodni ili lastari neodgovarajući po razvoju i položaju. Ti lastari mogu izbiti na stablu, glavi čokota, krakovima, rodnim čvorovima i na samim lukovima. Lačenjem se uklanjaju i lastri izbili iz lozne podloge. Lačenje se obavlja više puta u toku vegetacije a prvi put rano u proljeće kad su izbili lastri dugi samo nekoliko centimetara. Ovim operacijama se sprečava trošenje hranjivih materija na porast lastara koji nisu potrebni ni u tekućoj ni u narednoj godini i usmjeravaju se na porast ostavljenih lastra i jačanje opšte snage čokota. Pored toga, sprečava se stvaranje velike gustine zelene mase, koja može dovesti do zagušenja špalira, do samozasjenjivanja i smanjenja fotosintetske aktivnosti listova. Veliki broj lastara, dovodi do smanjenja provjetrenosti i povećanja vlažnosti u zelenoj masi, što može pogodovati razvoju gljivičnih bolesti i otežati zaštitu vinove loze od bolesti i štetočina. Pravilnim rasporedom lastara posle lačenja bolje je osunčavanje čokota, a stim u vezi i bolja oplodnja cvjetova, veći prinos i bolji kvalitet grožđa.

Usmjeravanje i proturanje zelenih lastara kroz žice radi se kod većine uzgojnih oblika čokota i to uglavnom u špalirskom sistemu gajenja vinove loze. Pravovremenim izvođenjem ove operacije spriječava se lomljenje lastara usljed vjetra, prohoda mehanizacije i olakšava njega zasada. Takođe, ovom operacijom postiže se i dobar raspored lastara u prostoru, što uslovljava bolju osvijetljenost listova i grozdova, bolju provjetrenost špalira i smanjuje uslove za razvoj bolesti i štetočina. 

Ne preporučuje se obavljanje ove operacije odjednom, to jeste kada svi lastari dostignu visinu žice ili prerastu. Naprotiv, ako je moguće izvoditi je svaki ili svaki drugi dan „u prohodu“. To znači da se svaki dan prođe šetnjom kroz vinograd i da se u žice proture i usmjere lastari koji su „dorasli“ to jeste dostigli visinu žice. Tako će se jednostavnije, bez gužve i lomljena svi razvijeni lastari rasporediti u špaliru i neće doći do zagušivanja ili samozasjenjivanja. Ako se lastari ne provuku na vrijeme u žice, može doći do njihovog lomljenja, što po istraživanjima pojedinih autora može čak i do 50 % uticati na smanjenje kvaliteta i visine prinosa.

Milena Mugoša, Projektni menadžer za vinogradarsko-voćarsku proizvodnju u kompaniji 13. Jul Plantaže